सार

चित्रपटसृष्टीतील मेकअप आणि प्रोस्थेटिक्सचे जादूगार विक्रम गायकवाड यांचे निधन झाले. गांधी ते बाळासाहेब ठाकरे अशा अनेक व्यक्तिरेखांना त्यांनी रुपे दिली. त्यांच्या जाण्याने चित्रपटसृष्टीत मोठी पोकळी निर्माण झाली आहे.

मुंबई – भारतीय चित्रपटसृष्टीतील अनेक पात्रांना चेहरा देणारा, पण स्वतः मात्र नेहमी प्रकाशझोतात राहण्यापासून दूर असलेला चेहर्यांचा जादूगार विक्रम गायकवाड यांचे निधन झाले. मेकअप आणि प्रोस्थेटिक्सच्या माध्यमातून कलाकारांचे नव्याने जन्म देणाऱ्या या कलावंताच्या जाण्याने, चित्रपटसृष्टीतील एक मोठा अध्याय संपला आहे.

तंत्रात सिद्धहस्त, पण वृत्तीने अत्यंत मितभाषी विक्रम गायकवाड हे नाव जरी पाठीमागे राहिले असले, तरी त्यांच्या हाताखाली तयार झालेली पात्रं – गांधी, बालासाहेब ठाकरे, अण्णा हजारे, शिवाजी महाराजांपासून अगदी काल्पनिक पात्रांपर्यंत – प्रेक्षकांच्या मनात खोलवर घर करून गेली आहेत. त्यांनी अक्षरशः चेहऱ्यांचे शिल्पकार म्हणून स्वतःची ओळख निर्माण केली.

राष्ट्रीय पुरस्कारांची माळ, पण प्रसिद्धीपासून अंतर त्यांना अनेक राष्ट्रीय आणि राज्य पुरस्कारांनी गौरवण्यात आले. पण, त्यांनी कधीही प्रसिद्धीचा हव्यास केला नाही. त्यांच्या कामातून एक शिस्त, एक तपस्या दिसून येत असे. ते साकारत असलेल्या चेहऱ्यांत केवळ रंग नाही, तर व्यक्तिरेखेची आत्मा भरलेली असे.

'गांधी' ते 'ठाकरे' – काळाच्या अनेक छायाचित्रांना रंग देणारा हात त्यांनी काम केलेले चित्रपट केवळ यादीत मांडता येणार नाहीत. गांधी, हद्द, दरबार, ठाकरे, औरंगजेब यांसारख्या चित्रपटांमध्ये त्यांनी कलाकारांना इतक्या हुबेहुब वास्तवाच्या जवळ नेले की प्रेक्षक विसरून जात की तो अभिनय आहे की वास्तव.

गेल्यानंतरही राहिलेलं अमूल्य वारसामूल्य विक्रम गायकवाड हे केवळ एक मेकअप आर्टिस्ट नव्हते, ते सिनेमातील 'अनसंग हिरो' होते. त्यांचा वारसा हा केवळ शिल्पांमध्ये नव्हे, तर शेकडो नवोदित मेकअप कलाकारांच्या प्रेरणेमध्ये आहे. त्यांनी जे शिकवलं, ते पुढच्या पिढीला मार्गदर्शक ठरेल.