चिनाब कोरडी, पाकिस्तानचे ३ कोटी लोक संकटात सापडले

पहलगाम हल्ल्यानंतर भारताने सिंधू पाणी करार स्थगित केल्याने पाकिस्तानमधील चिनाब नदी कोरडी पडली आहे. यामुळे सुमारे ३ कोटी लोकांचे जीवन प्रभावित झाले आहे. जम्मूतील बागलिहार आणि सलाल धरणांमधून पाणीप्रवाह थांबवल्याने नदी ओलांडणे शक्य झाले आहे.

Image Credit: Getty

पाकिस्तानला त्याच्या पापांची शिक्षा मिळायला सुरुवात झाली आहे. पहलगाम येथील दहशतवादी हल्ल्यानंतर भारताने सिंधू पाणी करार स्थगित केला होता. त्याचा परिणाम जमिनीवर दिसून येत आहे. चिनाब नदी कोरडी पडली आहे. यामुळे पाकिस्तानमधील सुमारे ३ कोटी लोकांचे जीवन दयनीय बनले आहे. भारतीय अधिकाऱ्यांनी रविवारपासून पाकिस्तानकडे वाहणाऱ्या चिनाब नदीवरील जम्मूच्या बागलिहार आणि सलाल जलविद्युत धरणांमधून जाणारा पाणीप्रवाह थांबवला आहे. यामुळे नदीच्या पाण्याच्या पातळीत मोठी घट झाली आहे. अलिकडच्या काळात पहिल्यांदाच सखल भागात राहणारे लोक पायी नदी ओलांडू शकतात.

टीओआयच्या वृत्तानुसार, बगलिहार धरणाचे सर्व ५ मुख्य दरवाजे आणि सलाल धरणाचे सर्व दरवाजे बंद करण्यात आले आहेत. बगलिहारमधून सोडले जाणारे पाणी सहसा चिनाब नदी पाकिस्तानात जाण्यापूर्वी सलाल नदीत वाहते. हे पाकिस्तानच्या पंजाब प्रांतासाठी जीवनरेखा म्हणून काम करते. दोन्ही धरणे बंद झाल्यामुळे नदीचे पाणी वाहणे थांबले आहे. लोक पायी चिनाब नदी ओलांडत होते.

अधिकाऱ्यांनी सांगितले आहे की, धरणांचे दरवाजे प्रथम गाळ आणि चिखल काढण्यासाठी उघडण्यात आले. यानंतर ते "सतत प्रक्रिये" अंतर्गत बंद करण्यात आले आहेत. पाण्याची पातळी कमी असल्याने, जम्मूतील अखनूर येथे डझनभर लोकांनी चिनाब नदी पायी पार केली. स्थानिकांनी सांगितले की त्यांनी कधीही असा अनुभव घेतला नव्हता. पाण्याची पातळी २५-३० फुटांवरून १.५-२ फुटांपर्यंत घसरली. अशा परिस्थितीत, मुले नदीच्या तळापासून लोकांनी फेकलेले नाणी गोळा करताना दिसली. "मी चिनाब नदीचा अर्धा भाग पायी पार केला. मला विश्वासच बसत नाहीये," एका स्थानिकाने सांगितले. अखनूर येथील विनय गुप्ता म्हणाले, "आम्हाला पाकिस्तानला एक थेंबही पाणी द्यायचे नाही. आम्ही भारतीय लष्कर आणि पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्यासोबत उभे आहोत."

सिंधू पाणी करारानुसार, पाकिस्तानला तीन नद्यांच्या पाण्यावर अधिकार मिळाला.

काश्मीर प्रकरणांचे तज्ज्ञ लव पुरी म्हणाले आहेत की, आयडब्ल्यूटी पुढे ढकलण्याचे परिणाम अधिकाधिक स्पष्ट होत आहेत. यावरून असे दिसून येते की यासाठी आधीच बरीच तयारी करण्यात आली होती. सिंधू पाणी करारानुसार, भारताला सिंधू नदीच्या पूर्वेकडील नद्या - सतलज, बियास आणि रावी आणि त्यांच्या उपनद्यांचे पाणी वापरण्याचे विशेष अधिकार आहेत. जोपर्यंत ते पाकिस्तानात प्रवेश करत नाहीत. त्याच वेळी, चिनाब, झेलम आणि सिंधू या "पश्चिम नद्यांच्या" पाण्यावर पाकिस्तानचा अधिकार आहे.