सार

IIT बॉम्बेने जपानमधील तोहोकू विद्यापीठासोबत भागीदारीतून आपला पहिला आंतरराष्ट्रीय कॅम्पस सुरू करण्याची घोषणा केली आहे. पुढील वर्षीपासून सुरू होणाऱ्या या कॅम्पसमध्ये सुरुवातीला संशोधन-केंद्रित पीएच.डी. आणि M.Tech अभ्यासक्रम उपलब्ध असतील. 

भारतातील अग्रगण्य तंत्रशिक्षण संस्था IIT बॉम्बे आता आंतरराष्ट्रीय पातळीवर आपली पावले टाकत आहे. या संस्थेचा पहिला जागतिक कॅम्पस जपानमध्ये सुरू होणार असून, तोहोकू विद्यापीठासोबतच्या रणनीतिक भागीदारीतून ही ऐतिहासिक घडामोड आकार घेत आहे. पुढील वर्षीपासून नव्या कॅम्पसचे शैक्षणिक कार्य सुरू होण्याची अपेक्षा आहे.

IIT दिल्लीने अबुधाबीमध्ये आणि IIT मद्रासने झांझीबारमध्ये आंतरराष्ट्रीय केंद्रे सुरू केल्यानंतर IIT बॉम्बे ही आंतरराष्ट्रीय विस्तार करणारी तिसरी प्रमुख IIT ठरणार आहे. मात्र इतर IIT प्रमाणे स्वतंत्र कॅम्पस उभारण्याऐवजी, IIT बॉम्बेने जपानमधील नामवंत आणि सरकारी मान्यतेचा असलेला तोहोकू विद्यापीठाशी भागीदारी करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

या संयुक्त उपक्रमाची सुरुवात संशोधन-केंद्रित पीएच.डी. प्रोग्रॅमपासून होणार असून, त्यानंतर लवकरच M.Tech अभ्यासक्रमही सुरू करण्यात येणार आहेत. या कॅम्पसचा उद्देश केवळ शिक्षणापुरता मर्यादित न राहता, भारत आणि जपानमधील शैक्षणिक, औद्योगिक आणि तांत्रिक संबंध अधिक दृढ करणे हा आहे.

गेल्या महिन्यात जपानमध्ये झालेल्या औपचारिक सामंजस्य करारानंतर या कॅम्पसच्या उभारणीस गती मिळाली. सध्या सुमारे १,६०० भारतीय विद्यार्थी जपानमध्ये उच्च शिक्षण घेत आहेत. IIT बॉम्बेचा हा कॅम्पस सुरू झाल्यानंतर ही संख्या आणखी वाढेल, असा अंदाज आहे. याशिवाय, अनेक जपानी कंपन्या IIT बॉम्बेमधून नियमितपणे भरती करत असल्याने, या भागीदारीला औद्योगिक पातळीवरही विशेष महत्त्व आहे.

सुरुवातीला या कॅम्पसमध्ये केवळ पदव्युत्तर अभ्यासक्रम राबवले जाणार असून, पदवी अभ्यासक्रम सुरू करण्याची कोणतीही योजना नाही. या सहकार्याच्या माध्यमातून जपानच्या उत्कृष्ट तंत्रमूलक पायाभूत सुविधा आणि भारतातील सॉफ्टवेअर व अभियांत्रिकीतील कौशल्य यांचा उत्तम संगम साधण्याचे उद्दिष्ट आहे.

IIT बॉम्बेचा जपानमधील पहिला जागतिक कॅम्पस हा भारत-जपान मैत्रीला शैक्षणिक आणि औद्योगिक पातळीवर नवे परिमाण देणारा ऐतिहासिक टप्पा ठरणार आहे. संशोधन, नवकल्पना आणि जागतिक सहकार्य यासाठी ही भागीदारी एक नवा आदर्श निर्माण करेल, अशी अपेक्षा आहे.