दुसऱ्या महायुद्धात जपानने भारतात टाकलेले प्रोपगंडा पत्रकं, एक धोरणात्मक खेळी

दुसऱ्या महायुद्धात जपानने भारतात ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध प्रचार पत्रकं टाकली. ही पत्रकं आकर्षक आणि ब्रिटिश नेत्यांची थट्टा करणारी होती, ज्यातून जपानने स्वतःला भारताचा मुक्तिदाता दाखवण्याचा प्रयत्न केला. 

Image Credit: social media

दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळात जपानने भारतात ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध जनमत तयार करण्यासाठी प्रचार पत्रकं (प्रोपगंडा लीफलेट्स) टाकली होती. ही पत्रकं ब्रिटिशांविरोधात वाढत्या रोषाचा फायदा घेऊन भारतात आणि आग्नेय आशियात पाठिंबा मिळवण्याच्या मोठ्या योजनेचा भाग होती.

ही पत्रकं रंगीत, आकर्षक आणि लक्ष वेधून घेणारी होती. यामध्ये कार्टूनद्वारे चर्चिल, रूझवेल्ट आणि च्यांग काई-शेक यांची थट्टा करण्यात येत असे. जपान स्वतःला भारतासाठी मित्र आणि पाश्चिमात्य वर्चस्वातून मुक्त करणारा मुक्तिदाता म्हणून दाखवत होता.

पण हे सगळं जपानने दयाळूपणामुळे केलं नव्हतं. हे होतं “शत्रूचा शत्रू म्हणजे मित्र” या नीतीचा वापर. भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्याला पाठिंबा देऊन, जपान ब्रिटिश साम्राज्याला कमकुवत करायचं आणि आशियात आपली सत्ता वाढवायची ही त्यामागची खरी योजना होती.