सार

हार्वर्डच्या नवीन अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की सदगुरुच्या संयम ध्यानधारणेमुळे मेंदूचे वय जवळजवळ सहा वर्षांनी कमी होऊ शकते. हे स्मरणशक्ती, झोप आणि मानसिक आरोग्य सुधारते आणि दीर्घकालीन मेंदूच्या आरोग्यासाठी एक आशादायक मार्ग प्रदान करते.

हार्वर्डच्या संशोधकांनी केलेल्या एका नवीन अभ्यासात असे आढळून आले आहे की सदगुरुच्या एका विशेष ध्यान कार्यक्रमामुळे मेंदू जवळजवळ 6 वर्षांनी तरुण होऊ शकतो.

संयम साधना म्हणून ओळखल्या जाणारा हा कार्यक्रम सदगुरु हे ईशा फाउंडेशनद्वारे शिकवतात. हे एक सखोल ध्यानधारणेचे शिबीर आहे, ज्यामध्ये शाकाहारी आहार आणि दैनंदिन योगिक पद्धतींसह कठोर तयारीचा समावेश आहे.

हा अभ्यास मॅसॅच्युसेट्स जनरल हॉस्पिटल आणि बेथ इस्रायल डेकोनेस मेडिकल सेंटरच्या शास्त्रज्ञांनी केला होता, जे हार्वर्ड मेडिकल स्कूलशी जोडलेले आहेत. संयम कार्यक्रम केलेल्या लोकांच्या मेंदूची क्रियाकलाप पाहण्यासाठी त्यांनी झोपेवर आधारित EEG स्कॅन वापरले.

स्कॅनमधून असे दिसून आले आहे की या ध्यान करणाऱ्यांचे मेंदूचे वय त्यांच्या वास्तविक वयापेक्षा 5.9 वर्षांनी कमी होते. याचा अर्थ त्यांचे मेंदू हळूहळू वृद्ध होत होते किंवा तरुणही होत होते.

संशोधकांना इतर फायदे देखील आढळले. हे ध्यान करणारे:

  • चांगली झोप आली
  • स्पष्ट विचार आणि तीक्ष्ण स्मरणशक्ती होती
  • कमी ताण आणि एकाकीपणा जाणवला

हे महत्त्वाचे आहे कारण तरुण मेंदू निरोगी राहण्याची आणि डिमेंशिया आणि अल्झायमरसारख्या आजारांपासून दूर राहण्याची शक्यता जास्त असते.

अभ्यासात ब्रेन एज इंडेक्स (BAI) नावाचे एक विशेष साधन वापरले गेले. झोपेच्या वेळी विद्युत क्रियाकलापांच्या आधारे तुमचा मेंदू किती काम करतो हे ते मोजते. ध्यान न करणाऱ्या लोकांच्या तुलनेत ध्यान करणाऱ्यांचे मेंदू तरुण असल्याचे आढळून आले.

संयम साधना म्हणजे काय?

हा 8 दिवसांचा तीव्र मौन कार्यक्रम आहे ज्यासाठी महिन्यांची तयारी आवश्यक आहे. सहभागींनी दररोज योग आणि ध्यान करणे आवश्यक आहे, कठोर शाकाहारी आहार पाळणे आवश्यक आहे आणि शांभवी महामुद्रा, शक्ती चालना क्रिया, योगासने आणि शून्य ध्यान यासारख्या क्रिया (आंतरिक ऊर्जा प्रक्रिया) करणे आवश्यक आहे.

तज्ज्ञ सांगतात

अभ्यासाचे सह-लेखक डॉ. बाळचुंदर सुब्रमण्यम म्हणाले, “हा अभ्यास दाखवतो की संयम सारख्या प्राचीन योगिक पद्धती मेंदूला तरुण राहण्यास कशी मदत करू शकतात. असे प्राचीन ज्ञान वैज्ञानिक चाचण्या उत्तीर्ण होताना पाहणे आश्चर्यकारक आहे.”

सद्गुरुंनी सोशल मीडियावरही ही निष्कर्षे शेअर केली. ते लिहितात, “आधुनिक विज्ञान आंतरिक पद्धतींचा प्रभाव मोजू शकते हे आश्चर्यकारक आहे. प्रत्येक व्यक्तीने स्वतःच्या मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यात गुंतवणूक केली पाहिजे. आपण ते स्वतःला आणि भावी पिढ्यांना देणे लागतो.”

 

Scroll to load tweet…

 

वाढत्या संशोधनाचा भाग असलेला हा अभ्यास दाखवतो की ध्यान आणि योग मानसिक आरोग्य आणि मेंदूच्या वृद्धत्वासाठी शक्तिशाली साधने असू शकतात. हे देखील दर्शविते की जीवन सुधारण्यासाठी प्राचीन पद्धती आधुनिक विज्ञानाशी कशा प्रकारे एकत्र काम करू शकतात.