फॅटी लिव्हरपासून बचाव करणारे 5 कुकिंग ऑइल, हेल्थ बनेल वेल्थ

17

फॅटी लिव्हर आजार आजकाल तरुणांमध्येही मोठ्या प्रमाणात आढळतोय. चुकीचे अन्न, चुकीची जीवनशैली, वाढलेले वजन, इन्सुलिनचा प्रतिकार, चयापचय समस्या ही त्यामागची मुख्य कारणे आहेत. या सर्व समस्यांमुळे नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीज (NAFLD) होतो. पूर्वी जास्त दारू पिणाऱ्यांना हा आजार होत असे. पण आता दारू न पिणाऱ्यांमध्येही हा आजार आढळतोय. आपण काय खातो याचा आपल्या आरोग्यावर आणि फिटनेसवर परिणाम होतो याचे हे एक उदाहरण आहे.

27

फॅटी लिव्हर आजारात आपण वापरत असलेले कुकिंग ऑइल महत्त्वाची भूमिका बजावते. कुकिंग ऑइल हे चरबीचे मुख्य स्त्रोत असतात आणि त्यातील चरबीचे गुणधर्म, लिव्हरमध्ये साठवणूक, वेदना, वाताचा ताण, इन्सुलिनची संवेदनशीलता यावर परिणाम करतात. त्यामुळे फॅटी लिव्हर आजार टाळण्यासाठी योग्य कुकिंग ऑइल वापरणे गरजेचे आहे. नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिनने केलेल्या संशोधनानुसार, ओमेगा-३ फॅटी अ‍ॅसिड असलेले कॅनोला ऑइल लिव्हरमधील चरबी कमी करण्यास आणि लिव्हरचे कार्य सुधारण्यास मदत करते. त्यामुळे असे ऑइल वापरल्याने फॅटी लिव्हर आजार टाळता येतो. फॅटी लिव्हर टाळणारी काही कुकिंग ऑइल पाहूया.

37

एक्स्ट्रा व्हर्जिन ऑलिव्ह ऑइल: EVOO म्हणूनही ओळखले जाणारे हे ऑइल नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीज (NAFLD) असलेल्यांसाठी सर्वात जास्त शिफारस केलेले आणि संशोधित केलेले कुकिंग ऑइल आहे. हे आरोग्यदायी चरबी आणि अँटिऑक्सिडंट्स प्रदान करते, जे लिव्हरचे कार्य थेटपणे समर्थन करते आणि लिव्हरमध्ये चरबी साठवणे कमी करण्यास मदत करते. यात सुमारे ७३% ओलिक अ‍ॅसिड असते, जे वेदना कमी करणारी आरोग्यदायी चरबी आहे, इन्सुलिनची संवेदनशीलता वाढवते आणि लिपिड चयापचय सुधारते. यात पॉलीफेनॉल आणि जीवनसत्त्व ई सारखे शक्तिशाली संयुगे आहेत जे ऑक्सिडेटिव्ह ताणांशी लढतात, जे लिव्हरच्या पेशींना नुकसान पोहोचवतात आणि लिव्हरची स्थिती खराब करतात. क्लिनिकल न्यूट्रिशनमध्ये प्रकाशित झालेल्या २०२१ च्या विश्लेषणात असे दिसून आले आहे की या ऑइलमधील घटक लिव्हरमधील चरबी कमी करतात आणि ALT आणि AST सारख्या महत्त्वाच्या लिव्हर एन्झाइम्स सुधारतात. हे अँटिऑक्सिडंट्सने समृद्ध आहे आणि हायड्रॉक्सिटीरोसोल सारखे पॉलीफेनॉल आहेत, जे पेशींना ऑक्सिडेटिव्ह ताण आणि वृद्धत्वापासून वाचवतात. हे रोगप्रतिकारक कार्य आणि पेशींच्या दुरुस्तीला देखील मदत करते.

47

अळशीचे तेल: हे वनस्पती-आधारित ओमेगा-३ फॅटी अ‍ॅसिड असलेल्या अल्फा-लिनोलेनिक अ‍ॅसिड (ALA) ने समृद्ध आहे. ओमेगा-३ वेदना कमी करण्यास आणि लिव्हरमधील चरबी कमी करण्यास मदत करतात. ते ट्रायग्लिसराइड्स कमी करण्यास आणि HDL (चांगले कोलेस्ट्रॉल) पातळी सुधारण्यास मदत करतात. लिपिड्स इन हेल्थ अँड डिसीज (२०१६) मध्ये केलेल्या अभ्यासात असे आढळून आले आहे की अळशीच्या तेलाचे सेवन प्राण्यांमध्ये लिव्हरमधील चरबी साठवणे कमी करते आणि लिव्हर एन्झाइमची पातळी सुधारते. ALA मेंदूच्या पेशींच्या रचनेला आधार देते आणि मनःस्थिती संतुलन, स्मरणशक्ती आणि नसांचे संरक्षण करण्यास मदत करते. तसेच, ते त्वचेला हायड्रेट करते, गुळगुळीत करते आणि एक्झिमा, मुरुम आणि कोरडेपणाची लक्षणे कमी करते.

57

कोल्ड-प्रेस्ड कॅनोला ऑइल: यात ओमेगा-३ असते. फॅटी लिव्हर असलेल्या लोकांनी ते मर्यादित प्रमाणात वापरल्यास चांगले परिणाम मिळतात. मर्यादित प्रमाणात सेवन केल्यास, ते लिव्हरमधील चरबी कमी करण्यास, इन्सुलिनची संवेदनशीलता सुधारण्यास आणि चांगल्या लिपिड चयापचय क्रियेला आधार देण्यास मदत करते असे म्हटले जाते. डायबेटीस केअरमधील २०१३ च्या अभ्यासात असे म्हटले आहे की संतृप्त चरबी कॅनोला ऑइलने बदलल्याने लिव्हर एन्झाइमची पातळी सुधारू शकते.

67

एमसीटी ऑइल (मिडीयम चेन ट्रायग्लिसराइड ऑइल): वजन कमी करणे, चयापचय आणि मेंदूच्या आरोग्यासाठी एमसीटी ऑइल लोकप्रिय झाले आहे. फॅटी लिव्हर आजारात एमसीटी ऑइलची भूमिका काय आहे हे पाहिल्यास, इतर ऑइलच्या तुलनेत एमसीटी ऑइल लिव्हरमध्ये चरबी म्हणून साठवण्याची शक्यता कमी असते. एमसीटी लवकर लिव्हरमध्ये पोहोचतात आणि त्वरित ऊर्जेत रूपांतरित होतात. त्यामुळे लिव्हरमध्ये चरबी साठवणे कमी होते. क्लिनिकल न्यूट्रिशनच्या २०२० च्या अभ्यासानुसार, लांब साखळी ट्रायग्लिसराइड (LCT) ऑइलच्या तुलनेत एमसीटी ऑइल लिव्हरमधील चरबीचे प्रमाण कमी करण्यास मदत करते. एमसीटी ऑइल चयापचय वाढवते आणि चरबी जाळण्यास प्रोत्साहन देते. तथापि, ही ऑइल मर्यादित प्रमाणात सेवन करणे चांगले. ती लवकर शोषली जातात आणि लवकर ऊर्जेत रूपांतरित होतात. या गुणधर्मांमुळे खेळाडू आणि कीटोजेनिक आहार घेणारे लोक ते जास्त वापरतात.

77

अ‍ॅव्होकॅडो ऑइल: अ‍ॅव्होकॅडो हे पौष्टिक फळ आहे आणि त्याचे तेल लिव्हरच्या आरोग्यासाठी आणि फॅटी लिव्हर आजार बरे करण्यासाठी लोकप्रिय होत आहे. हे हृदय आणि लिव्हरसाठी चांगले असलेल्या ओलिक अ‍ॅसिडने समृद्ध आहे. ओलिक अ‍ॅसिड वाईट कोलेस्ट्रॉल (LDL) कमी करण्यास आणि इन्सुलिनची संवेदनशीलता सुधारण्यास मदत करते, जे नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीज (NAFLD) टाळण्यासाठी महत्त्वाचे आहे. यात जीवनसत्त्व ई, कॅरोटीनॉइड्स आणि प्लांट स्टेरोल देखील असतात, जे लिव्हरमधील ऑक्सिडेटिव्ह ताण आणि दाह कमी करण्यास मदत करतात. जर्नल ऑफ डायटरी सप्लीमेंट्स अँड लिपिड्स इन हेल्थ अँड डिसीजच्या मते, अ‍ॅव्होकॅडो ऑइल लिव्हरमधील चरबी साठवणे कमी करते, लिव्हर एन्झाइमची पातळी सुधारते आणि लिव्हरच्या पेशींना ऑक्सिडेटिव्ह नुकसानापासून वाचवते.