Follow Us;Resize=(820,462) "Dr Jayant Narlikar")
डॉ. जयंत नारळीकर हे खगोलशास्त्रज्ञ, लेखक आणि विज्ञान प्रसारक होते. त्यांनी होईल-नारळीकर सिद्धांत मांडला आणि IUCAA ची स्थापना केली. त्यांचे कार्य विज्ञानप्रेमींसाठी सदैव प्रेरणादायी राहील.
डॉ. जयंत नारळीकर हे केवळ एक वैज्ञानिक नव्हते, तर विज्ञानाच्या प्रसारासाठी झटणारे एक प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांनी खगोलशास्त्राच्या गुंतागुंतीच्या संकल्पना सामान्य माणसांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी अनेक पुस्तके, लेख आणि व्याख्याने दिली. त्यांच्या 'आकाशाशी जडले नाते' आणि 'नभात हसरे तारे' यांसारख्या मराठी पुस्तकांनी विज्ञानप्रेमींच्या मनात स्थान मिळवले.
बिग बँगला पर्याय देणारा वैज्ञानिक
डॉ. नारळीकर यांनी ब्रिटिश खगोलशास्त्रज्ञ सर फ्रेड होईल यांच्यासोबत 'होईल-नारळीकर सिद्धांत' मांडला, ज्याने बिग बँग सिद्धांताला पर्याय दिला. या सिद्धांताने ब्रह्मांडाच्या उत्पत्तीविषयी नवीन विचारांची दिशा दिली आणि खगोलशास्त्राच्या क्षेत्रात क्रांती घडवली.
संस्थापक आणि मार्गदर्शक
1988 मध्ये त्यांनी पुण्यात 'आंतरविद्याशाखीय खगोलशास्त्र आणि खगोलभौतिकी केंद्र' (IUCAA) ची स्थापना केली. या संस्थेच्या माध्यमातून त्यांनी अनेक तरुण वैज्ञानिकांना मार्गदर्शन केले आणि भारतात खगोलशास्त्राच्या संशोधनाला नवे वळण दिले.
Related Articles
विज्ञानाचा समाजाशी संवाद
डॉ. नारळीकर यांनी विज्ञानाच्या प्रसारासाठी विविध माध्यमांचा वापर केला. त्यांनी विज्ञानकथा, विज्ञानविषयक लेख आणि व्याख्याने यांद्वारे समाजात वैज्ञानिक दृष्टिकोन रुजवण्याचा प्रयत्न केला. त्यांच्या कार्यामुळे विज्ञान हा केवळ प्रयोगशाळेतील विषय न राहता सामान्य माणसाच्या जीवनाचा भाग बनला.
अखेरचा निरोप
20 मे 2025 रोजी पुण्यातील त्यांच्या निवासस्थानी डॉ. नारळीकर यांचे निधन झाले. त्यांच्या निधनाने भारताने एक महान वैज्ञानिक, शिक्षक आणि विज्ञानप्रेमी गमावला आहे. त्यांच्या कार्याची आठवण सदैव विज्ञानप्रेमींच्या मनात राहील.
