दिल्ली-एनसीआरमध्ये ४.० तीव्रतेचा भूकंप: का जाणवला इतका तीव्र?

राष्ट्रीय भूकंपशास्त्र केंद्राच्या (NCS) माहितीनुसार, सोमवारी (१७ फेब्रुवारी) पहाटे दिल्ली-एनसीआरमध्ये ५ किमी खोलीवर ४.० रिश्टर स्केलचा भूकंप झाला. सकाळी ५:३६ वाजता जोरदार धक्के जाणवले. अचानक आलेल्या धक्क्यांनी घरे आणि उंच इमारती हादरल्या, ज्यामुळे रहिवासी घाबरून बाहेर पळाले.

४.० रिश्टर स्केलचा भूकंप हा मध्यम स्वरूपाचा मानला जात असला तरी, त्याचा प्रभाव नेहमीपेक्षा जास्त जाणवला कारण तो कमी खोलीवर आणि दाट लोकवस्तीच्या जवळ होता.

"भूकंपाची तीव्रता: ४.०, १७-०२-२४ रोजी सकाळी ५:३६ वाजता झाला, अक्षांश: २८.५९°N आणि रेखांश: ७७.१६°E, खोली: ५ किमी, स्थान: नवी दिल्लीच्या ९ किमी पूर्वेस," NCS ने X वर पोस्ट केले.

Scroll to load tweet…

दिल्ली हादरली: ४.० तीव्रतेचा भूकंप इतका तीव्र का जाणवला?

शहराच्या केंद्रस्थानी असलेल्या भूकंपामुळे भूकंपाच्या लाटा इमारतींपर्यंत पोहोचण्यापूर्वी कमी अंतर कापतात, ज्यामुळे कंपन वाढते. भूकंप क्षेत्र IV मध्ये येणारी दिल्ली मध्यम ते तीव्र भूकंपांना प्रवण आहे, ज्यामुळे स्थानिक कंपन अधिक तीव्र होतात.

तज्ञांनी नोंदवले की इमारती, विशेषतः उंच इमारती, त्यांच्या डिझाइनमुळे अधिक हादरतात, ज्यामुळे कंपनाची तीव्रता वाढते.

दिल्लीमध्ये केंद्रस्थान

दूरवर उद्भवणाऱ्या भूकंपांपेक्षा या भूकंपाचे केंद्रस्थान थेट शहराखाली होते. भूकंपाच्या लाटांना कमी अंतर कापायचे असल्याने, परिणाम तात्काळ आणि जोरदार होता, ज्यामुळे कंपनाची तीव्रता वाढली.

कमी खोली

भूकंप तुलनेने कमी खोलीवर झाला, जो त्याची तीव्रता निश्चित करण्यात एक महत्त्वाचा घटक आहे. कमी खोलीवरील भूकंप समान तीव्रतेच्या खोल भूकंपांपेक्षा जास्त तीव्र भू-गती निर्माण करतात, ज्यामुळे ते पृष्ठभागावर अधिक तीव्र जाणवतात.

नागरी पायाभूत सुविधा

दिल्ली, नोएडा आणि गाझियाबादमध्ये उंच इमारती आहेत, ज्या जमिनी हलल्यावर स्वाभाविकपणे हादरतात. इमारतींची उंची आणि संरचनात्मक गतिशीलतेमुळे निर्माण होणारा हा हादरण्याचा परिणाम, विशेषतः बहुमजली इमारतींमध्ये असलेल्यांसाठी, कंपन अधिक तीव्र जाणवले.

मातीची रचना

दिल्लीची मऊ गाळाची मातीने कंपन तीव्र करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली. सैल, असंपृक्त माती भूकंपाच्या लाटा वाढवते, ज्यामुळे काही भागात कंपन अधिक तीव्र जाणवते.

दिल्ली भूकंप: पंतप्रधानांनी शांत राहण्याचे आणि संभाव्य आफ्टरशॉकसाठी सतर्क राहण्याचे आवाहन केले

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी दिल्लीतील लोकांना शांत राहण्याचे आणि धक्क्यांनंतर सुरक्षा उपाययोजनांचे पालन करण्याचे आवाहन केले.

"दिल्ली आणि आसपासच्या भागात कंपन जाणवले. सर्वांना शांत राहण्याचे आणि सुरक्षा उपाययोजनांचे पालन करण्याचे, संभाव्य आफ्टरशॉकसाठी सतर्क राहण्याचे आवाहन करतो. अधिकारी परिस्थितीवर बारकाईने लक्ष ठेवून आहेत," पंतप्रधान मोदी यांनी X (पूर्वीचे ट्विटर) वर लिहिले.

Scroll to load tweet…

कोणतेही मोठे नुकसान किंवा जीवितहानी झाल्याचे वृत्त नाही, तथापि, भूकंपशास्त्रज्ञ आफ्टरशॉकवर लक्ष ठेवत आहेत आणि नागरिकांना भूकंपाच्या तयारीच्या उपायांबद्दल माहिती राहण्याचा सल्ला दिला आहे.