चित्रपटसृष्टीतील 'रिअॅलिझम'च्या नावाखाली कलाकारांची होणारी कुचंबणा

‘शैतान’ चित्रपटातील अभिनेत्री जानकी बोडीवाला हिने एका मुलाखतीत दिग्दर्शकाने तिच्याकडून 'रिअॅलिस्टिक' दृश्यासाठी केलेल्या विचित्र मागणीचा खुलासा केला आहे. 

me too

Image Credit: pixabay

मुंबई - बॉलीवूडमध्ये चमकणाऱ्या प्रकाशाच्या झोतामागे अनेकदा कलाकारांना तडजोडींच्या सावल्यांतून जावं लागतं. ‘शैतान’ या चित्रपटातील अभिनेत्री जानकी बोडीवाला हिनं अलीकडे दिलेल्या मुलाखतीत एक असा अनुभव शेअर केला, ज्याने इंडस्ट्रीतील ‘रीअॅलिझम’च्या नावाखाली चालणाऱ्या अतिरेकी मागण्यांवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केलं आहे. 

विचित्र मागणी: "मूत्रधार दिसली पाहिजे!"

जानकीनं खुलासा केला की एका दृश्यात दिग्दर्शकानं आग्रह धरला की मूत्रधार दिसलीच पाहिजे, कारण दृश्य ‘रिअॅलिस्टिक’ असावं अशी त्याची अपेक्षा होती. कलाकारांच्या सच्चेपणावर, अभिनयावर विश्वास ठेवण्याऐवजी अशा दृश्यांची गरज का भासते, हाच खरा प्रश्न आहे. 

कलाकारांच्या सीमांचे उल्लंघन?

सिनेमाच्या गरजेनुसार कठीण सीन करणं हा अभिनयाचा भाग असतो. पण कलाकाराच्या शारीरिक आणि मानसिक मर्यादा ओलांडणं हे सर्जनशीलतेचं नाव ठरू शकत नाही. जानकीसारखी नवोदित अभिनेत्री जर अशा प्रसंगांमधून जात असेल, तर नव्या कलाकारांसाठी हा एक प्रकारचा दबाव नाही का? 

स्त्रियांसाठी सिनेइंडस्ट्री अजूनही 'सेफ स्पेस' नाही?

जानकीच्या या अनुभवाने पुन्हा एकदा इंडस्ट्रीतील महिला कलाकारांवर होणारा अनावश्यक मानसिक दबाव, आणि काही वेळा असहायता यावर प्रकाश टाकला आहे. सेटवर “नाही” म्हणण्याचं स्वातंत्र्य सर्वांनाच आहे का? 

तिने ‘हो’ का केलं? – तिचं उत्तर स्पष्ट

"मी भूमिका समजून घेतली आणि सीनच्या गरजेनुसार होकार दिला. पण तो क्षण माझ्यासाठी भावनिकदृष्ट्या खूप जड होता," असं जानकीनं स्पष्ट केलं. हे वाक्यच पुरेसं आहे, कलाकार कोणत्या मानसिक प्रवासातून जातात याची कल्पना यावी. 

रिअॅलिझम आणि मर्यादा – सर्जनशीलतेची नवी व्याख्या हवी

‘रिअॅलिझम’च्या नावाखाली कलाकारांकडून काय मागितलं जातं, याचा विचार आता संपूर्ण इंडस्ट्रीनं करायला हवा. कलाकृतीचा प्रभाव टिकवूनही कलाकारांची इज्जत आणि माणूसपण जपता येतं – हे समजून घेण्याची वेळ आली आहे.